Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów to dziś często występująca transakcja pośród polskich firm. W 2020r. mają nastąpić zmiany warunków, które umożliwiają zastosowanie stawki 0% dla WDT. Wystąpią też inne zmiany, z którymi warto się zapoznać już teraz.
Pochodzenie zmian
Konieczność zmian w ramach opodatkowania VAT transakcji międzynarodowych wynika z dostosowania polskiego prawa podatkowego dyrektywy Rady (UE) 2018/1910 z dnia 4 grudnia 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2006/112/WE zwaną dalej dyrektywą VAT.
Drugi poziom zmian to wdrożenie rozporządzenia wykonawcze Rady (UE) 2018/1912 z dnia 4 grudnia 2018 r.
Jaki będzie przedmiot zmian?
Jedną ze znacznych zmian, które wejdą w życie od stycznia 2020r. będzie uznanie numeru identyfikacji VAT nabywcy oraz złożenie prawidłowej informacji podsumowującej VAT-UE za wystarczające przesłanki typu materialnego dla możliwości skorzystania ze zwolnienia z VAT z jednoczesnym zachowaniem prawem do jego odliczenia w odniesieniu do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zwanej dalej WDT.
Powyższe zmiany będą dotyczyć czynnych podatników VAT i jednocześnie zarejestrowania na potrzeby przeprowadzania transakcji unijnych VAT-UE.
Zastosowanie stawki 0% dla WDT – nowe uwarunkowania
Projekt ustawy z dnia 11 czerwca 2019r. ustawy o zmianie ustawy o podatku VAT oraz ustawy kodeks karny skarbowy, który będzie obowiązywać od stycznia 2020r. zakłada, że aby dla WDT podatnik sprzedawca mógł zastosować opodatkowanie względem podatku VAT według stawki 0% to muszą być spełnione poniższe warunki:
- podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer NIP dla transakcji wewnątrzwspólnotowych VAT-UE, który nabywca podał podatnikowi,
- podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji VAT za dany okres rozliczeniowy, posiada dowody potwierdzające wywóz sprzedanych towarów z terytorium RP oraz dostarczenie do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego ,
- podatnik składając deklarację VAT, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany, jako podatnik VAT UE.
Natomiast zgodnie z art. 42 ust. 1a znowelizowanej ustawy o VAT (od stycznia 2020r.) stawka podatku 0% VAT nie znajdzie zastosowania, jeżeli podatnik zarejestrowany do przeprowadzania transakcji unijnych VAT-UE:
- nie złoży w terminie informacji podsumowującej VAT-UE do 25-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy w zakresie WDT,
- złożona informacja podsumowująca nie zawiera prawidłowych informacji dotyczących transakcji WDT zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 100 ust. 8 ustawy o VAT, chyba, że podatnik złoży pisemne wyjaśnienie dokonanego uchybienia naczelnikowi urzędu skarbowego.
Z kolei w art. 100 ust. 8 ustawy o VAT niezbędne elementy informacji podsumowującej VAT-UE to:
- nazwa lub imię i nazwisko oraz numer NIP podmiotu składającego informację VAT-UE (zawierający przedrostek skrótu nazwy tego państwa np. PL),
- właściwy i ważny numer identyfikacyjny nabywcy towarów i usług dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany przez państwo członkowie (zawierający przedrostek skrótu nazwy tego państwa np. PL),
- właściwy i ważny numer identyfikacyjny sprzedawcy towarów i usług dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany przez państwo członkowie (zawierający przedrostek skrótu nazwy tego państwa np. PL),
- wymienione kwoty transakcji WDT, WNT oraz świadczenia usług na rzecz podatników z UE z podziałem na poszczególnych kontrahentów.
Zatem widać wyraźnie, że położono jeszcze większy nacisk na poprawność większej ilości elementów formalnych niż dotychczas, spełnienie, których będzie umożliwiało zastosowanie stawki 0% dla WDT.
Pierwszym podstawowym elementem dla możliwości zastosowania stawki 0% VAT jest podanie przez nabywcę towarów prawidłowego i przede wszystkim ważnego numeru NIP. Jednak to nie wszystko, bowiem numer NIP kontrahenta nabywcy powinien być także ważny ze względu na zarejestrowanie do przeprowadzenia transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Drugim wyekspediowanym przez prawodawcę elementem jest złożenie przez podatnika sprzedawcę w terminie prawidłowej informacji podsumowującej VAT-UE. Błędy na etapie składania informacji jak i użycia nieprawidłowych numerów NIP nabywców może pozbawić podatnika sprzedawcę możliwości zastosowania stawki 0% VAT dla WDT.
Wprowadzenie instytucji domniemania
Rozporządzenie wykonawcze Rady UE 2018/1912 z dnia 4.12.2018 r. (zwane dalej rozporządzeniem Rady UE) zmieniające rozporządzenie wykonawcze UE nr 282/2011 w odniesieniu do niektórych zwolnień związanych z transakcjami wewnątrzwspólnotowymi w art. 1 wprowadza nową instytucję tzw. domniemania.
Instytucja ta zakłada, że towary stanowiące przedmiot WDT faktycznie zostały wywiezione z jednego państwa członkowskiego do drugiego. W dodanym art. 45a nowego rozporządzenia Rady UE określono, że dla celów zastosowania zwolnienia (stawki 0% VAT) domniemywa się, że towary zostały wysłane lub przetransportowane z jednego państwa członkowskiego do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza jego terytorium, ale na terytorium UE, w którychkolwiek z poniżej przedstawionych okolicznościach.
Pierwsza okoliczność to taka, w której sprzedawca wskazuje, że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez niego lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz a jednocześnie posiada minimum dwa niebędące ze sobą w sprzeczności dowody, (podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów), które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy.
Druga okoliczność to również wykazanie przez sprzedawcę, że towary zostały przetransportowane oraz jest on w posiadaniu, chociaż pojedynczych dowodów uprzednio wymienionych a dodatkowo posiada pojedyncze, niebędące w sprzeczności ze sobą dowody takie jak:
1 ) polisa ubezpieczeniowa w odniesieniu do wysyłki lub transportu towarów lub dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport towarów,
2) dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, na przykład notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia,
3) poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie członkowskim przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie członkowskim
– potwierdzające wysyłkę lub transport, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy.
Trzecia okoliczność w zakresie zastosowania domniemania wywozu i dostarczenia towaru do nabywcy z UE sprzedawca posiada dokumenty w postaci:
1) pisemnego oświadczenia nabywcy potwierdzającego, że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez nabywcę lub przez osobę trzecią działającą na rzecz nabywcy, oraz wskazującego państwo członkowskie przeznaczenia towarów,
2) co najmniej dwóch niebędących ze sobą w sprzeczności dowodów (podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów), które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i nabywcy, lub jakichkolwiek pojedynczych dowodów wraz z jakimikolwiek pojedynczymi niebędącymi ze sobą w sprzeczności dowodami, potwierdzających transport lub wysyłkę, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy.
Pisemne oświadczenie wymienione w punkcie b powinno zawierać:
- datę wystawienia,
- nazwę lub imię i nazwisko oraz adres nabywcy,
- ilość i rodzaj towarów,
- datę i miejsce przybycia towarów,
- w przypadku dostawy środków transportu, numer identyfikacyjny środków transportu,
- identyfikację osoby przyjmującej towary na rzecz nabywcy.